Latexmatrassen

Wat is het verschil tussen natuurlatex en synthtetische latex?

Natuurlatex is afkomstig van het melksap van de rubberboom (Hevea brasiliënsis). Dit sap wordt in een mal gegoten en vervolgens gebakken volgens specifieke procedures, afhankelijk van het type latex dat men wil bereiken.

Vanaf dat de matras voor 85% uit natuurlatex bestaat, mag men spreken over een natuurlatexmatras. Ondertussen is het ook mogelijk om matrassen te maken die bijna volledig uit natuurlatex bestaan. Informeer dus zeker naar het exacte percentage natuurlatex in de latexmatras. Wil je zeker zijn dat je op een natuurlijke latexkern slaapt waarvan het melksap afkomstig is van verantwoord beheerde bossen, let er dan op dat uw matras het FSC®-label draagt.

Synthetische latex daarentegen wordt gemaakt uit petrochemicaliën en is een menselijke nabootsing van de natuurlijke latex. Het voordeel van deze latex is dat het goedkoper is, maar als nadeel ventileren deze matrassen minder en zijn ze minder elastisch en duurzaam.

Zijn latexmatrassen goede matrassen?

Het antwoord op de vraag of latexmatrassen goede matrassen zijn, is “Ja”, maar diezelfde ‘goede’ latexmatras kan ook een slechte matras zijn wanneer hij niet op de gepaste matrasdrager ligt.

Latexmatrassen zijn de ideale matrassen om te combineren met instelbare lattenbodems. De elastische latex zorgt er voor dat de lattenbodem goed zijn werk kan doen. Doordat de latex in een mal gebakken wordt waarvan de opbouw zorgvuldig onderzocht is geweest, is de latexkern gemakkelijk in hardere en zachtere zones te verdelen. Hierdoor zorgen latexmatrassen voor een goede drukverdeling en een hoog comfort tijdens het slapen. Daarnaast kan er gemakkelijk gewerkt worden met oppervlakteprofileringen om de matras op bepaalde plaatsen extra zacht te maken. Er is geen enkel ander materiaal dat zo veel veerkracht en comfort geeft als latex.

Aangezien natuurlatex van nature antibacterieel en schimmelwerend is, kan huisstofmijt niet overleven in een latexmatras en zijn dit dus goede matraskernen voor mensen met een huisstofmijtallergie. Een ander groot voordeel van latexmatrassen is dat de elasticiteit en hardheid van de matras onafhankelijk is van temperatuur of druk. Hierdoor geeft de matras heel de nacht door dezelfde, correcte ondersteuning. Daarnaast is natuurlatex een product dat wordt getapt van een rubberboom, dit is een hernieuwbare bron wat algemeen gezien duurzamer is dan schuimen die volledig in een fabriek gemaakt worden. Dit maakt dat latexmatrassen met minstens een deel natuurlatex gezien kunnen worden als duurzame matrassen. Latexmatrassen kunnen volledig CO2-neutraal zijn of zelfs CO2-negatief (er wordt meer CO2 uit de lucht gehaald door de boom dan dat er uitgestoten wordt tijdens het productieproces van de matras). De fabrikanten van het latexmerk Heveafoam® spreekt daarom van een renteproduct van ‘moeder natuur’.

Een ander groot voordeel van natuurlatexmatrassen is dat ze een excellent microklimaat hebben dankzij de open celstructuur en perforaties. Dit bevordert het ventilerend en vochtregulerend vermogen van de matras.

Tot slot zijn latexmatrassen vormvast waardoor je de hele nacht door geniet van hetzelfde, goede comfort van het slaapsysteem.

Wil je weten of jouw combinatie van bodem en matras de juiste ondersteuning biedt? Doe de ‘bezemsteel’-test: Ga in zijlig op de matras liggen en houdt een bezemsteel horizontaal ter hoogte van de wervelkolom. Ligt de wervelkolom gelijk met de bezemsteel, dan kan je er van uitgaan dat je een ergonomisch slaapsysteem hebt.

Past een latexmatras op elk type bodem?

Neen, bij latexmatrassen is het zeer belangrijk dat de bodem voldoende instelbaar is en wordt best gecombineerd met een bodem bestaande uit latten. Latex biedt op zichzelf minder steun waardoor de bodem het verschil dient te  maken, vooral ter hoogte van de schouders, de taille en het bekken. Wij geven de voorkeur aan lattenbodems waarvan de hardheid per lat ingesteld kan worden op basis van de lichaamsbouw. De latexmatras dient als comfortlaag tussen uw lichaam en de lattenbodem en geeft nog wat extra ruimte op plaatsen waar dit nodig is. Indien u meer informatie wenst over wat een goede lattenbodem is, twijfel niet om volgend artikel te lezen

Is latex duurzaam?

De duurzaamheid van latex is sterk afhankelijk van het soort latex en de manier van het produceren van de latex. Toch zijn er meerdere argumenten om (natuur)latex als duurzaam product te zien:

Natuurlatex is afkomstig van een hernieuwbare bron, namelijk van rubberbomen. Een ander groot voordeel van natuurlatex is dat het biologisch afbreekbaar en composteerbaar is. Daarentegen vindt synthetische latex zijn oorsprong in ruwe aardolie, wat een uitputbare bron is die zeldzamer en zeldzamer wordt. Daarom is natuurlatex in de regel duurzamer dan synthetische latex. Gelukkig wordt er tegenwoordig wel sterk ingezet op de recyclage van matrassen.

Naast de oorsprong van het product, dienter gekeken te worden naar het totaalplaatje en dus ook naar de gevolgen op het milieu en het sociale vlak. Voor wat werd de grond gebruikt voordat de rubberplantages gepland werden? Hoe hoog is de werkdruk op de plantages en krijgen de arbeiders een eerlijk loon? Hoe snel beginnen de arbeiders met het herplanten van nieuwe rubberbomen? Wat gebeurt er met de oude bomen? Hoe verloopt het transport van de plantages naar de fabrieken? … Allemaal vragen waar best rekening mee gehouden wordt en waarop het antwoord sterk kan verschillen tussen verschillende matrassenfabrikanten. Sit and Sleep draagt duurzaamheid en milieuvriendelijkheid hoog in het vaandel. Daarom zijn we op zoek gegaan naar fabrikanten die goed onderzoek doen naar de herkomst van de latex en zijn we tot de goede samenwerking gekomen met Recor, Revor en Riviera Beds.

De R&D (Research en development) afdelingen van de fabrikanten zijn steeds op zoek naar manieren om de impact op het milieu zo klein mogelijk te maken. Om de fabrikanten een idee te geven of ze goed bezig zijn op het vlak van milieuvriendelijkheid en duurzaamheid, kan er een LCA (Levens Cyclus Analyse) uitgevoerd worden om de invloed van producten en menselijke activiteiten op het milieu in kaart te brengen. Hierbij probeert men het volledige proces te bekijken, van winning van de grondstoffen tot en met de afvalverwerking.

Van melksap tot latex, wat zijn de verschillende processen?

Een latexmatras is kort gezegd ‘gebakken rubber met een hoesje rond’. De meest gebruikte manier van bakken is de Dunlop Methode, een methode waardoor de latex met een bepaalde densiteit gebakken wordt in een mal waardoor er gemakkelijk comfortzones gecreëerd kunnen worden. Om de latex extra soepel te maken, kan men de latex eerst in een vacuüm omgeving plaatsen, vervolgens bevriezen en daarna pas bakken, deze latex noemt men dan Talalay Latex.

Dunlop methode

Elke latexmatras begint van een soort melksap, afhankelijk van de samenstelling bestaat dit melksap uit 100 % natuurlatex, een mengeling van natuur- en synthetische latex of 100% synthetische latex. Dit melksap wordt gemengd met onder andere een soort zout en dan wordt de vloeistof geschuimd met lucht. Tijdens het mengen van lucht in het melksap, ontstaat de open celstructuur van latex wat zorgt voor de ventilerende en warmte- en vochtregulerende eigenschappen van latexmatrassen. De hoeveelheid lucht die wordt toegevoegd, bepaalt de hardheid van de matras. Het vloeibaar schuim wordt in een stalen mal, een soort heel groot ‘wafelijzer’, gegoten. De dikte en plaats van de staven in de mal bepalen het aantal en de hardheid van de zones in de matras.

De mal wordt nauwkeurig afgesloten zodat de latex gebakken kan worden. Het bakken van de latex wordt ook wel het vulkanisatieproces genoemd. Na het vulkaniseren wordt de latexkern uit de mal gehaald en verschillende keren gewassen om de reststoffen te verwijderen. Vervolgens wordt het water er uitgeperst en daarna gedroogd. Tot slot wordt de kwaliteit van de kern zorgvuldig getest. De kern mag dan nog een hoes krijgen en dan is de matras klaar om opgestuurd te worden naar de verdeler.

In het volgende filmpje loodst één van onze latexfabrikanten jullie vlot door het Dunlop-proces: 

Talalay methode

Talalay latex, soms verward met Radium Foam (een fabrikant van Talalay latex), begint van hetzelfde melksap van de rubberboom als bij de Dunlop methode. Het melksap wordt gemixt en wordt dan in een mal gegoten. In tegenstelling tot de Dunlop methode, wordt de mal slechts voor 30 tot 60% gevuld. De hardheid van de matras wordt bepaald door het percentage latex – lucht. Daarna wordt de mal gesloten en vacuüm gezogen. Op die manier wordt de latex gelijk verdeeld over heel de mal. Vervolgens wordt de latex afgekoeld met behulp van stikstof tot ongeveer -30°C. Tijdens het bevriezen barsten de belletje en ontstaat er een open celstructuur. Na het bevriezen doorgaat een Talalay latexmatras dezelfde stappen als matrassen die gebakken worden volgens de Dunlop methode: opwarmen om de latex te vulkaniseren, wassen, water uitpersen, drogen en testen.

Wat is nu juist het verschil tussen Talalay latex en Dunlop latex?

Zoals hierboven beschreven zijn er bij de Talalay methode twee extra stappen, namelijk het vacuüm zuigen van de mal en het bevriezen. Daarnaast zijn er nog wat andere verschillen: In de Dunlop methode ontstaat de open celstructuur door het melksap te vermengen met lucht terwijl dit in de Talalay methode ontstaat door de mal slechts gedeeltelijk te vullen met het melksap en vervolgens vacuüm te zuigen. Een ander verschil zit in de chemische stoffen die toegevoegd worden aan het melksap om de vloeistof te laten opstijven: in de Dunlop methode gebeurt de gelatie door de toevoeging van zwavel terwijl dit bij Talalay latex gebeurt door middel van koolzuurgas. De verschillende methodes geven ook verschillende eigenschappen aan de latexmatrassen. Hieronder vatten we de voordelen van de verschillende methoden kort samen.

Wat is beter? Matrassen uit latex of uit een ander schuim?

Er bestaan vier verschillende soorten schuimen waaruit matrassen gemaakt worden: polyether (PE schuim), koudschuim (HR), traagschuim en latex. “De beste matras” bestaat niet aangezien er steeds verschillende componenten in rekening genomen worden: ergonomie, slaapcomfort, duurzaamheid, budget en de manier van gebruiken. Als men kijkt naar ergonomie, springt er voor ons één materiaal uit en dat is latex. Hieronder lichten we kort de verschillende materialen toe met hun voor- en nadelen.

Polyetherschuimmatrassen (PE-matrassen)

PE-matrassen zijn 100 % synthetische matrassen met een oorsprong in aardolie. Ze worden niet veel meer verkocht door de gesloten celstructuur waardoor ze weinig ventileren en snel kuilvorming vertonen. Ze zijn zeer stug en bieden weinig ondersteuning en comfort. Het voordeel van deze matrassen is dat ze goedkoop zijn.

Polyetherschuim wordt soms ook PU- of pur (polyurethaan) schuim genoemd. PU-schuim is de overkoepelende term voor alle schuimen die hun oorsprong hebben in aardolie. Hieronder vallen de PE-matrassen, maar ook koudschuimmatrassen en traagschuimmatrassen die verder besproken worden.

Koudschuimmatrassen (HR-matrassen)

Koudschuim, ook wel High Resilience-schuim (HR-schuim) genoemd, is een 3D polyurethaanschuim met een hogere veerkracht dan polyether. Koudschuimmatrassen hebben hun naam te danken aan het productieproces waarbij het mengsel van polyurethaan, Polyol en MDI chemicaliën in een koude mal gedaan wordt. De hoeveelheid Polyol bepaalt voor een groot stuk de kwaliteit van de matras.

Koudschuim is één van de meest gebruikte materialen in de matrassenwereld. Dankzij de open celstructuur hebben deze matrassen een goed ventilerend en vochtregulerend vermogen. Ten opzichte van de goedkopere matrassen, zijn ze soepeler en elastischer waardoor de druk beter verdeeld wordt. De matras biedt meer ondersteuning, voelt comfortabeler aan, hebben minder kans op kuilvorming en gaan langer mee. Desondanks zijn de meeste koudschuimmatrassen te weinig elastisch om de wervelkolom voldoende ondersteuning te bieden. Omwille van de synthetische oorsprong, zijn deze matrassen ook minder ecologisch dan matrassen met een natuurlijke oorsprong, zoals bijvoorbeeld latexmatrassen.

Traagschuimmatrassen

Traagschuimmatrassen vind je terug onder veel verschillende namen: Tempur, NASA schuim, memory-foam, geheugenschuim, visco-elastisch schuim, slowmotion schuim, lazyfoam … Het is een schuim dat ontwikkeld werd door de NASA met zeer goede druk-verdelende eigenschappen. Het is een temperatuurgevoelig materiaal dat zachter wordt wanneer het opwarmt. Hierdoor neemt de matras de contouren aan van het lichaam en wordt de druk optimaal verdeeld. Daarom zijn traagschuimmatrassen goed ter preventie van doorligwonden bij bedlegerige personen.

Het feit dat de hardheid van het traagschuim afhankelijk is van de temperatuur brengt ook wat nadelen met zich mee. Wanneer mensen hun kamer niet verwarmen in de winter, is de matras aanvankelijk zeer hard. Door de lichaamstemperatuur wordt de matras zachter, maar dit is enkel op de plaats waar de persoon ligt. Hierdoor zijn mensen veel minder geneigd om te bewegen in hun slaap terwijl dit belangrijk is om voedingstoffen tot bij de tussenwervelschijven te krijgen. Een constante kamertemperatuur is dus een aanrader als u toch voor dit soort matras kiest. Daarnaast ventileert traagschuim niet goed waardoor men veel sneller zweet. Tot slot krijgen traagschuimmatrassen vaak een hangmateffect omdat bij veel mensen het bekken zwaarder is dan de schouders. Hierdoor is het noodzakelijk dat deze matrassen gecombineerd worden met een goed-ondersteunende bodem.

Latexmatrassen

Voor ons is er één materiaal voor matrassen dat boven alle andere schuimen uitsteekt en dat is latex. Ook al worden latexmatrassen vaak als een soort schuimmatras gezien, is latex eigenlijk geen schuim, maar een vormvast schuimrubber dat veel elastischer is dan de andere schuimsoorten. Dankzij de grote elasticiteit, kunnen latexmatrassen erg soepel en comfortabel zijn, afhankelijk van de kwaliteit van de latex. Dit is dan ook één van de grootste redenen waarom latex vaak de voorkeur krijgt. De soepelheid zorgt er voor dat de steun van een instelbare lattenbodem optimaal wordt doorgegeven en dat de druk goed verdeeld wordt. Een ander voordeel van latex is dat het materiaal voor 100% van natuurlijke oorsprong kan zijn, wat het algemeen een duurzamer materiaal maakt. Er kan ook gespeeld worden met de densiteit en de groottes van perforaties van de latexkern. Hierdoor krijg je een grote variëteit in hardheid en is de matras gemakkelijk op te delen in verschillende ergonomische comfortzones. De open celstructuur maakt dat de matras goed ventileert, de warmte verdeelt en de vochtigheidsgraad regelt. Tot slot is latex van nature antischimmel, -bacterieel en -huisstofmijt wat gunstig is voor mensen die veel last hebben van allergieën.

Wat doet latex in een matras?

Er bestaan volledige matraskernen uit latex, maar latex wordt ook vaak gebruikt als toplaag van bijvoorbeeld een pocketveermatras. De reden hiervoor is dat latex zeer elastisch is waardoor het de juiste steun van de onderlaag doorgeeft en tegelijkertijd een hoog comfort biedt. Deze onderlaag kan een instelbare lattenbodem zijn in het geval van een volledige latexmatras, maar kan ook de verenkern zijn van een pocketverenmatras. Daarnaast maken de antibacteriële, antihuisstofmijt en schimmelwerende eigenschappen van de latex de matras ook geschikt voor mensen die snel allergisch reageren op bepaalde stoffen.

Wat met latexallergieën?

Bij mensen die last hebben van een latexallergie is het belangrijk om te weten wat voor soort allergie het is: een contactallergie (type IV) of een geurallergie (type I)? De meest voorkomende vorm is een contactallergie voor latex. Bij dit type vormen latexmatrassen meestal geen probleem aangezien er nog verschillende lagen tussen de matras en de huid zitten. In het geval van een type I latexallergie reageert het immuunsysteem op de eiwitten in het natuurlijk rubber en kiest u best voor een ander type matras. Laat u zeker adviseren door een ergonomisch adviseur.

Wat is de beste latexmatras?

Er bestaan ontzettend veel verschillende latexmatrassen waardoor het moeilijk wordt om het bos door de bomen te blijven zien. Het feit dat ‘de beste matras’ niet bestaat omdat dit sterk afhangt van de lichaamsbouw van de beslaper en de kwaliteit, instelbaarheid en soepelheid van de matrasdrager, maakt de keuze van de juiste latexmatras extra moeilijk.

Gelukkig zijn er een aantal richtlijnen waar je rekening mee kan houden bij de keuze van een matras. We geven ze kort mee. Houd er rekening mee dat dit theoretische richtlijnen zijn. Het is belangrijk dat de wervelkolompositie gecontroleerd wordt door een professional voor de aankoop van een matras.

Hoe dik moet de matras zijn?

Een latexmatras dient minstens 16 cm te zijn om voldoende comfort te bieden tijdens het slapen en mag maximum 21 cm dik zijn zodat de lattenbodem voldoende effect heeft op de slaappositie. De dikkere latexmatrassen geven algemeen gezien meer comfort dan de wat dunnere matrassen.

Zoals u misschien heeft opgemerkt, zijn de meeste matrassen symmetrisch opgebouwd zodat de matrassen vierzijdig beslaapbaar zijn en dus gedraaid kunnen worden.

Let op: Iedereen is uniek en de gewichtsverdeling kan verschillen van persoon tot persoon. Zo liggen mensen met bijvoorbeeld een breed bekken dat relatief zwaar is, soms toch beter op een matras met 3 of 5 zones dan op één met 7 zones. Laat u daarom begeleiden met de keuze van de matras door een ergonomisch adviseur.

Met welke hoes mag de matras afgewerkt worden?

Algemeen geldt de stelling: hoe natuurlijker, hoe beter. Natuurlijke materialen zoals wol en katoen regelen beter het vocht- en warmteklimaat dan synthetische materialen. Door wildzijde in de hoes te verwerken, zal de hoes de warmte en het vocht nog beter afdrijven.

Verder is het ook belangrijk hoe de grondstoffen tot de matrashoes, ook wel tijk genoemd, verweven worden. Een klassiek geweven katoenen matrashoes rekt nauwelijks mee en veroorzaakt een stugger ligcomfort, zelfs als er in de matras zachte lagen verwerkt worden. Een tijk die stretcht door er bijvoorbeeld polyestervezel in te verwerken, zal veel beter de lichaamscontouren volgen. Het effect op het ligcomfort is verbazingwekkend groot. De grondstoffen kunnen ook in elkaar gebreid worden wat de tijk extra rekbaar maakt, hierdoor zal de matrashoes wel wat minder ventileren en vocht afdrijven.

De natuurlijke materialen in de matrashoes mogen meestal niet in de wasmachine. Wanneer mensen veel last hebben van allergieën, kan er overwogen worden om een wasbare hoes te nemen bestaande uit synthetische materialen, zoals thermowatten of dacronvezels. Let op: deze hoezen ventileren minder goed waardoor men gemakkelijker zweet.